Raport prezentuje wyniki badań zrealizowanych w lipcu 2025 roku techniką wywiadów telefonicznych CATI oraz – w przypadku młodszej grupy respondentów – metodą CAWI, wykonanych przez Fieldstat Sp. z o.o. Badanie przeprowadzono na losowej próbie 1000 dorosłych mieszkańców województwa małopolskiego. Uzyskane wyniki zestawiono z danymi z analogicznego badania przeprowadzonego w 2023 roku.
W hierarchii zagrożeń postrzeganych przez Małopolan nastąpiła redefinicja – choć kwestie środowiskowe nadal są istotne, na pierwszy plan wysunęły się obawy związane z konfliktami zbrojnymi. Mimo to, aż 71% mieszkańców województwa przewiduje, że w perspektywie 15 lat zmiana klimatu będzie miała duży lub bardzo duży wpływ na ich życie (wzrost o 4 p.proc. względem 2023 roku). Zmieniła się również ocena obecnej sytuacji – odsetek osób odczuwających „raczej duży” wpływ zmian klimatu na swoje życie już teraz wzrósł z 27% do 35%. Najczęściej wskazywane skutki to ekstremalne zjawiska pogodowe (susze, powodzie, fale upałów), ale coraz częściej dostrzegane są też bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia (20%) oraz infrastruktury (19%).
Poziom niepokoju o stan środowiska jest najwyższy w odniesieniu do skali globalnej, a niższy w przypadku najbliższej okolicy. Bardzo duży niepokój o stan środowiska na Ziemi deklaruje 33% badanych (wzrost z 28% w 2023 r.). Co ciekawe, wyraźnie spadł odsetek osób przekonanych, że skutki zmian klimatu dotkną bezpośrednio Polskę (z 87% w 2023 r. do 51% obecnie), co może świadczyć o osłabieniu poczucia lokalnego wymiaru globalnych procesów. Jednocześnie w samym miejscu zamieszkania poziom obaw o stan środowiska nieco wzrósł, choć nadal jest niższy niż obawy o kondycję planety.
W kwestii działań naprawczych mieszkańcy Małopolski wskazują przede wszystkim na władze państwowe – opinii, że to rząd powinien podejmować działania, jest aż 71% (wzrost z 62%). Spadł natomiast odsetek osób deklarujących odpowiedzialność indywidualną („ja osobiście”) z 38% do 32%. W odniesieniu do władz regionalnych, absolutnym priorytetem dla mieszkańców pozostaje walka ze smogiem i zanieczyszczeniem powietrza – wskazuje na to aż 41% respondentów (znaczący wzrost o 19 p.proc. względem 2023 r.). Kolejne oczekiwane działania to zwiększanie terenów zielonych (12%) oraz wykorzystanie lokalnej energii odnawialnej (9%). Społeczeństwo jest natomiast mocno podzielone w kwestii wprowadzenia w Małopolsce całkowitego zakazu używania węgla od 2030 roku (42% jest za, a 41% przeciw).
Raport powstał jako realizacja działania D2 projektu LIFE-IP EKOMAŁOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego, współfinansowany ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (LIFE-IP EKOMAŁOPOLSKA/LIFE19 IPC/PL/000005). Publikacja przedstawia wyłącznie poglądy autorów, a Komisja Europejska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie ponosi odpowiedzialności za żadne ewentualne wykorzystanie zawartych w nim informacji.
